سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان، طی سالهای اخیر استان گلستان همچون سایر نقاط کشور با چالش هایی چون عدم توزیع زمانی و مکانی بارش، وقوع رخداد حدی (بارش با شدت بالا و افزایش فراوانی وقوع آنها) و کاهش سطح برف و میزان آن مواجه می باشد که این موضوعات در کنار مداخلات انسانی، روند طبیعی تغذیه آبخوان ها را دچار اختلال کرده است. این در حالی است که بخش عمده ای از معیشت استان گلستان به منابع آب زیرزمینی وابسته است.

در سطح استان گلستان تعداد زیادی شن چاله یا معادن رها شده واقع در اراضی کشاورزی وجود دارد که به مکان هایی برای محل انباشت نخاله یا زباله تبدیل شده اند. شن چاله ها به دلیل وجود بافت اسفنجی ظرفیت و پتانسیل مناسبی برای هدایت جریان سیلابی و تقویت آبخوان ها به شمار می رود. وجود رسوبات درشت دانه با قابلیت نفوذپذیری بالا و نیز کاهش سرعت آب در مناطق مذکور فرصت نفوذ رواناب در این مناطق را فراهم و افزایش می‌دهند که نقش کلیدی در مدیریت سیلاب‌ها و تغذیه آبخوان‌ها خواهند داشت. در این خصوص اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان شناسایی و اجرای پروژه های تغذیه آبخوان  در شن چاله ها را در دستور کار خود قرار داده است.

رمضان بهترک معاون فنی و آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان با اشاره به استفاده از ظرفیت شن چاله ها در استان گفت: علیرغم ظرفیت بالای آبهای زیر زمینی در مقابله تنشهایی که تغییر اقلیم، رشد سریع جمعیت و نیاز بیشتر به منابع آب به خصوص در کشورهای خشک و نیمه خشک مانند ایران، بهره برداری بی رویه از این منابع بیلان منفی آب زیر زمینی در بسیاری از مناطق کشور بوجود آورده و موجب بر هم خوردن تعادل طبیعی آبخون های بسیاری شده است.

بهترک گفت : پایش های میدانی کارشناسان این اداره کل از عرصه های مشخص شده نشان می دهد که این شن چاله ها علاوه بر ایجاد چشم انداز نامناسب، به عنوان محلی برای تخلیه نخاله های ساختمانی و حتی هدایت جریان رواناب حاصل از ماسه شور کارگاه های سنگ شکن شده اند.

تغذیه مصنوعی آبهای زیر زمینی راهکاری موثر در جهت تعادل آبخوان و احیای منابع آب زیر زمینی

محمد عباسی رییس اداره حفاظت خاک اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: تغذیه مصنوعی آبهای زیر زمینی علی الخصوص در شرایط تغییر اقلیم، می تواند به عنوان راهکاری موثر در جهت تعادل آبخوان و احیای منابع آب زیر زمینی به کار گرفته شود.

عباسی با اشاره به رویکرد تغذیه مصنوعی آبخوان ها در شن چاله ها گفت  این طرح بر اساس نوع آبخوان، شرایط و جنس سازندهای زمین شناسی و محیط پذیرنده، شیب منطقه و ... شناسایی و جانمایی می شود.

عباسی گفت : عملیات آبخوانداری از طریق شن چاله ها با مطالعه دقیق منطقه و حوزه آبخیز بالادست و با بهره گیری از رواناب در فصولی که مورد نیاز در مناطق پایین دست نیست در دستور کار قرار می گیرد.